Öfke Nedir?
Öfke kişinin zorlu yaşam olaylarında, haksızlık, engellenme ve hayal kırıklığı gibi duygulardan sonra ortaya çıkabilen, diğer duygular gibi hissedilmesi normal bir duygudur. Öfke aynı diğer duygular gibi sağlıklı bir duygudur ancak kontrolü sağlanmadığında bizim ve çevremizdeki insanlar için yıkıcı bir duruma dönüşebilir.
Çocuklarda Öfke
Çocuktaki öfkenin birçok sebebi olabilir. Çocuklardaki öfke en çok cezalandırıldıklarında, haksızlığa uğradığını hissettiklerinde, çatışmalı ortamda büyüdüklerinde ve olumsuz davranışları karşısında ödüllendirildiklerinde görülebilir. Bunların dışında çocukta;
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu
- Dürtüsellik
- Zekâ geriliği
- Sözel olarak kendisini ifade etmede zorlanma
- Akran zorbalığı ve aile içi kötü tutumlara maruz kalması
- Teknoloji bağımlılığı
- Travma
- Öfke sonucu istediğini elde etmesi
- Gözlemleyerek öfkeyi öğrenme
- Davranış bozukluğu
- Sosyal beceri ve ilişki sürdürme becerilerindeki eksiklik öfke nöbetlerine sebep olabilir.
Yetişkinlerde Öfke
Yetişkinlerde görülen öfke, çocukluk döneminde görülen öfke ve öfkeyle baş etme yöntemlerimizle oldukça ilişkilidir. Günlük hayatımızda yaşadığımız problemler, travmatik yaşantılar, akademik ve maddi problemler gibi birçok sebep öfke kontrol problemlerini etkileyebilir. Öfke doğal bir duygu olmakla beraber kontrolü sağlanmadığında kişinin hayatını olumsuz anlamda etkiler.
Öfke Kontrolü Problemi Belirtileri Nelerdir?
- Yoğun stres
- Kalp atışlarında artış
- Kan basıncının yükselmesi
- Nefes alıp vermede düzensizlik
- Şiddet gösterme
- İletişim kazaları
- Tahammülsüzlük
- Bağırma
Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanabilir?
- Öfkenin sebepleri araştırılmalıdır.
- Öfke nöbeti hissedileceği zaman ortamdan uzaklaşılabilir.
- Sakinleşmek için nefes egzersizleri yapılabilir. Öncelikle beden rahatlatılmalıdır.
- Kişi öfke hissetmeden önce kalp atışlarında hızlanma, terleme ve bedensel belirtileri hisseder. Öfke öncesi bedensel belirtileri fark etmeye çalışın.
- Olumsuz duyguları ifade etmeye çalışın.
- İlişkilerinizde iletişim kazalarına sebep oluyorsa öfke anında kavga etmekten kaçının.
Ailelere Öneriler
- Çocuğunuzun yanında kavga etmekten kaçının.
- Çocuk öfkelendiğinde onun göz hizasında ve sakin bir şekilde konuşun.
- Çocuğun kötü davranışlarının teşvik edilmesine izin vermeyin.
- Dürtüsel belirtileri olan çocuk öfke gösterebilir. Fiziksel olarak enerjisini atabileceği spor gibi alanlara yönlendirin.
- Çocuğun öfkesinin hangi zamanlarda tetiklendiğini keşfedin.
- Çocukla yumuşak bir ses tonuyla konuşun.
- Çocuğun duygularını rahatça dışa vurabilmesini teşvik edin.
- Öfkelendiğinde cezalandırmaktan kaçının.
